O poczuciu własnej wartości

Nie przesadzę, jeśli powiem, że poczucie własnej wartości determinuje wszystko, całe nasze życie. Zupełnie innych wyborów dokonujemy mając wysokie i niskie poczucie własnej wartości. Innymi osobami się otaczamy, inaczej reagujemy, inaczej się zachowujemy, podejmujemy inne wyzwania zawodowe i życiowe.

CO TO JEST POCZUCIE WŁASNEJ WARTOŚCI?

Trudno jest rozumieć to zagadnienie, bo nie jest oczywiste. Nieśmiała, cicha osoba o niepewnych ruchach – to oczywisty przykład osoby o zaniżonym poczuciu własnej wartości. Wysokie poczucie własnej wartości kojarzy się z osobami zachowującymi się zgoła odmiennie: śmiałymi i odważnymi w działaniu. Ale często to pozory. Bywa, że kolega grający zawsze pierwsze skrzypce na spotkaniach, robi to, by czuć że ludzie go podziwiają. Bo potrzebuje tego, by uważać się za wartościowego człowieka. Bywa też, że najlepsza studentka pilnie się uczy, by udowodnić światu, że jest ważna. Bywa, że agresywne dziecko potrzebuje uczucia dominacji, by zaspokoić potrzebę bycia „lepszym” od innych. Często objawem zaniżonego poczucia własnej wartości jest zmuszanie siebie do wyróżniania się.

CZY MAM ZANIŻONE POCZUCIE WŁASNEJ WARTOŚCI?

Po czym więc poznasz, że masz deficyty w poczuciu własnej wartości? Przyglądaj się uważnie swoim myślom i interpretacjom zdarzeń, które są dla Ciebie trudne. Ludzie o zaniżonym poczuciu własnej wartości toczą ze sobą negatywną mowę wewnętrzną na cztery sposoby

NEGATYWNA MOWA WEWNĘTRZNA

1. „Czarnowidz”. Jeśli jesteś „czarnowidzem”, to w sytuacjach trudnych przewidujesz najgorsze scenariusze. Wiele takich osób uważa, że to dobra, pożyteczna cecha, bo wtedy mogą się „przygotować emocjonalnie” na najgorsze co się wydarzy. Czyżby? Typowym przykładem są czarne myśli zauroczonych kobiet 🙂 Gdy kobieta o zaniżonym poczuciu własnej wartości pozna interesującego ją mężczyznę, to wyczekuje jego wiadomości. Zależnie od tego jak bardzo zaniżona jest jej samoocena, tak szybko zaczyna snuć negatywne interpretacje: „na pewno stracił mną zainteresowanie”, „olewa mnie”, „jeśli już teraz tak mnie ignoruje, to będzie tylko gorzej”. Jakże często okazuje się, że wybranek znienacka się odezwie i niewiasta znów jest w euforii. Do następnego dnia, kiedy to znów negatywne myśli psują jej nastrój…
2. „Krytyk”, jak sama nazwa wskazuje, ma krytyczne myśli (nie zawsze je werbalizuje) o sobie i innych. Tak, tak, krytykowanie innych to objaw zaniżonego poczucia własnej wartości. Osoba o stabilnym poczuciu własnej wartości, nie czuje potrzeby wywyższania się. Gdy inni popełniają błędy, wykazuje się zrozumieniem i współczuciem. Nie odczuwa wewnętrznej satysfakcji z tego, że jest „lepsza”, bo takich błędów nie popełnia.
3. „Ofiara” nie ma wiary we własne możliwości i umiejętności. Nie docenia się. Tkwi w przekonaniu, że jej się nie uda, niezależnie od swoich predyspozycji do danego przedsięwzięcia.
4. „Perfekcjonista”. Niskie poczucie własnej wartości leży u podstaw perfekcjonizmu. Nie akceptuje błędów, słabości, ani nie daje sobie prawa do emocji. Taka osoba ma przekonanie, że musi być najlepsza, by być docenianą i akceptowaną przez innych.

No, dobrze, ale co z tym teraz zrobić? Jak pracować nad wzmocnieniem poczucia własnej wartości? Można to robić na wiele sposobów. Więcej o tym następnym razem.